Pli bone per liberaj programoj
Odysee estas retejo de videoj, kiu uzas liberan protokolon nomitan LBRY, kiu uzas blokĉenon por kunhavigi dosierojn kaj rekompenci kreantojn per sia propra cifereca valuto. Per LBRY videoj ne povas esti cenzuritaj, kiel okazas en multaj nunaj retejoj.
La problemo estas, ke la retejo Odysee ne multe respektas la privatecon kaj postulas Ĝavoskripton — kvankam ĝia kodo estas libera —. Kiel alternativo estas librarian. Ĝia oficiala nodo estas https://lbry.bcow.xyz/, sed estas aliaj.
Pro la "kaptilo", kiu signifas la esto de Ĝavoskripto en la Reto, ni povus esti plenumante proprietan Ĝavoskripton senscie. Ĉi tiu programaro povus kompromiti nian privatecon aŭ fari taskojn, kiujn ni ne deziras. Povas esti, ke ankaŭ ni ne volas plenumi Ĝavoskripton, ĉar ni testas, kiel retejo funkcias sen Ĝavoskripto dum ĝia kreado.
Legu plu el Malebligi Ĝavoskripton facile en Firefox kaj ĝiaj derivitaj retumilojĈi tiu artikolo estas traduko el angla de artikolo «Fix or Kill Automatically Installed JavaScript?», publikigita de Julie Marchant sub licenco CC BY-SA 4.0.
En la eseo de Richard Stallman «La kaptilo de Ĝavoskripto» (angle «The Javascript trap») estas montrita, ke la homoj plenumas proprietajn programojn, kiuj estas aŭtomate, silente instalitaj en iliaj retiloj ĉiutage. Fakte li grande reduktis gravecon al problemo; ne nur la plejparto el la uzuloj plenumas proprietajn programojn ĉiutage nur retumante en la Reto. La Kaptilo de Ĝavoskripto estas tre reala kaj abunda; oni diras, ke la Reto estas tiel difektita sen tiuj mallaŭnormaj HTMLaj kromaĵoj, normale proprieta, kiel la retiloj jam ne eĉ oferas videblan opcion por malebligi Ĝavoskripto; malebligi Ĝavoskripton, oni argumentas, nur kaŭzos konfuzon.
Estas evidenta, ke ni bezonas solvi tiun problemon. Tamen koncentrante sin pri ĉu skriptoj estas «triviala» aŭ libera, S-ro Stallman forgesas kernan aspekton: ĉi tiu aŭtomata, silenta agmaniero de programa instalado mem estas la kerna problemo. Ke la plej da koncernaj programoj estas proprieta, estas nure kromefiko.
Legu plu el Ĉu ripari aŭ forigi la aŭtomate instalitan Ĝavoskripton?