Ĉu vi aĉetas videludojn? Mi senkoste havas pli ol 6000

La videluda industrio enspezas multege da mono. Tamen ekzistas miloj kaj miloj da ludoj, kiuj povas esti senkoste ludataj. Mi ne nur parolas pri liberaj videludoj, sed ankaŭ pri malnovaj ludoj de ludmaŝinoj, videludiloj, ktp.

Se vi uzas GNU/Linukson, vi povas instali multajn ludojn per la pako-administrilo de via distribuaĵo. Aliaj ludoj estas distribuitaj per la formatoj Flatpak, Snap, AppImage, aŭ oni devas kompili ilin. Por trovi liberajn videludojn mi rekomendas LibreGameWiki.

Tamen, ni ne nur havas liberajn ludojn, sed miloj da malnovaj ludmaŝinaj ludoj, kiuj povas esti ludataj per Legu plu el Ĉu vi aĉetas videludojn? Mi senkoste havas pli ol 6000

Ĉesu uzi Reddit

Miloj da Reddit-komunumoj morgaŭ ĉesos esti alireblaj por protesti kontraŭ la decido pagigi milionojn da dolaroj al programoj, kiuj uzas la API. Pro tiu politiko multaj programoj ne plu funkcios.

Tamen, kvankam iuj homoj rekomendas, ke oni ĉesu uzi Reddit, la protesto daŭros nur du tagojn. La problemo de portempa bojkoto estas, ke ĝi sendas jenan mesaĝon al la proprietuloj: multaj homoj koleras, sed post du tagoj revenos kaj ni daŭre gajnos monon. Reddit ĉesis esti libera programo antaŭ jaroj kaj ne ĉesos cenzuri informojn, kiujn ili ne ŝatas.

Mi subtenas la bojkoton al Reddit, sed mi pensas, ke ĝi ne devus daŭri nur du tagojn; ĝi devus esti porĉiama. Ekzistas kelkaj programoj similaj al Reddit, kiuj estas liberaj kaj kiuj respektas la privatecon de siaj uzantoj: Lemmy, /kbin, Postmill, Lobsters, Tildes...

Lemmy kaj /kbin, malkiel Reddit, estas liberaj kaj federaciitaj, do la administrantoj de nodo ne povas cenzuri informojn de nodoj, kiujn ili ne regas, aŭ trudi ion al ili; ĉiu nodo havas sian politikon.

YouTube minacas la disvolvistojn de Invidious

La disvolvistoj de Invidious ricevis retmesaĝon el YouTube, kiu petas, ke ili ne plu havigu la programon. Laŭ la jura teamo de YouTube, ili estus malobservantaj la uzkondiĉoj de la API de YouTube, kio ne eblas, ĉar Invidious ne uzas la API de YouTube.

Ili ankaŭ diras, ke Invidious «estas havigata en invidious.io», kio ankaŭ ne veras, ĉar tiu retejo ne gastigas neniun version de Invidious. Nuntempe estas 40 retejoj, kiuj gastigas publikajn versiojn de Invidious, sur kiuj la Invidious-skipo neniun regpovon havas, ĉar Invidious uzas la liberan permesilon AGPL. Eĉ se Invidious estu kontraŭleĝa en Usono, estas versioj gastigitaj en la Tor-reto, en la I2P-reto kaj en multaj landoj, kio igas, ke efektive ne eblu malaperigi Invidious. Krome, ĝia kodo troviĝas en kelkaj platformoj por disvolvistoj kaj en multege da komputiloj.

Invidious akceptis nek la kondiĉojn de uzado de la YouTube-API nek tiujn de YouTube. YouTube ebligas la aliron al la enhavo gastigita en siaj serviloj per la HTTP-protokolo, do Invidious neniel ciferece krimis; ĝi simple defendas la rajton al la privateco kaj libereco.

Google (la firmao, kiu regas YouTube-n), aliflanke, ne respektas la privatecon, cenzuras, postulas uzi proprietajn programojn, ekspluatas la uzantojn kaj ege damaĝas la naturon (por citi nur kelkajn ekzemplojn). Pro tio estas homoj, kiuj opinias, ke Google devas esti detruita.

Bonŝance, eĉ se Invidious malaperas, ekzistas aliaj liberaj projektoj kiel Piped, NewPipe kaj youtube-dl. Ĉu Google ankaŭ minacos la disvolvistojn de tiuj projektoj kaj iliajn milionojn da uzantoj?

GitHub Copilot kaj senspurigo de malfermita kodo

Ĉi tiu artikolo estas traduko de la artikolo «GitHub Copilot and open source laundering» publikigita de Drew Devault sub la CC BY-SA 2.0-permesilo.

Averto: mi estas la fondinto de firmao, kiu konkuras kun GitHub. Mi ankaŭ estas longatempa defendanto kaj disvolvanto de liberajn programojn, kun vasta kompreno de la permesiloj kaj filozofio de liberaj programoj. Mi ne nomos mian firmaon por malpliigi la atingon de mia konflikto de interesoj.

Ni vidis eksplodon pri maŝina lernado en la lasta jardeko apud eksplodo de populareco de la libera programaro. Samtempe kiam liberaj programoj superregis la programaron kaj trovis siajn lokojn en preskaŭ ĉiuj novaj programaj produktoj, maŝina lernado multege pliigis sian malsimplecon, ebligante pli naturajn interagojn inter homoj kaj komputiloj. Tamen, malgraŭ ilia paralela leviĝo en komputiko, ĉi tiuj du fakoj restas filozofie disaj.

Kvankam iuj aŭdace nomitaj firmaoj povas sugesti la malon, la fako de la maŝina lernado ne ĝuis preskaŭ neniun el la liberecoj donitaj de la movado de la libera programaro. Granda parto de la kodo, kiu rilatas al maŝina lernado estas publike disponebla, kaj estas multe da publikaj esploradaj artikoloj de libera aliro disponeblaj, por ke ĉiu ajn legu. Tamen la ŝlosilo por maŝina lernado Legu plu el GitHub Copilot kaj senspurigo de malfermita kodo

Gravas, ke liberaj programoj uzu liberan infrastrukturon

Ĉi tiu artikolo estas traduko de la artikolo «It is important for free software to use free software infrastructure» publikigita de Drew Devault sub la CC BY-SA 2.0-permesilo.

Averto: mi fondis projekton kaj firmaon centritan sur libera infrastrukturo. Mi elektas ne nomi ilin en ĉi tiu afiŝo kaj mi nur rekomendos solvojn, pri kiuj mi ne havas personan intereson.

La projektoj de liberaj programoj bezonas infrastrukturon: lokon por gastigi la kodon, por faciligi aferojn kiel la kontroladon de kodo, subtenon al la fina uzanto, sekvadon de cimoj, merkatiko, ktp. Kutima ekzemplo de ĉi tio estas la «forĝeja» platformo: infrastrukturo, kiu anoncas sin kiel universalan vendejon por multaj el la necesoj de liberaj projektoj en unu loko, kiel la koda gastigado kaj kontrolado, cimsekvado, diskutoj kaj tiel plu. Multaj projektoj ankaŭ uzos kromajn platformojn por provizi aliajn specojn de infrastrukturo: babilejoj, diskutejoj, sociaj retejoj, ktp.

Multaj el ĉi tiuj bezonoj havas neliberajn solvojn disponeblajn. GitHub estas populara proprieta kodejo, kaj GitLab, la plej granda konkuranto de GitHub, estas parte nelibera. Kelkaj projektoj uzas Discord-on aŭ Slack-on por babilejoj, Reddit-on kiel diskutejon aŭ Twitter-on kaj Facebook-on por merkatikado, atingo kaj subteno; ĉiu ĉi tiuj estas neliberaj. Laŭ mia opinio, dependi de ĉi tiuj platformoj por provizi infrastrukturon al via libera projekto estas eraro.

Kiam via libera projekto elektas uzi neliberan platformon, vi donas al ĝi oficialan konfidan voĉdonon nome de via projekto. Per aliaj vortoj, vi pruntas iom de la kredindeco kaj legitimeco de via projekto al la platformoj, kiujn vi elektas. Ĉi tiuj platformoj estas difinitaj per retefikoj, kaj via elekto estas investo en tiu reto. Mi dubus pri ĉi tiu investo mem kaj pri la saĝeco oferi al ĉi tiu platformoj vian konfidon kaj legitimecon, sed ekzistas ankaŭ pli maltrankviliga sekvo de ĉi tiu elekto: investo en nelibera platformo estas ankaŭ manko de investo en liberaj alternativoj.

Denove, la retefikoj estas la ĉefa kialo de la sukceso de ĉi tiuj platformoj. Grandaj komercaj platformoj havas multajn avantaĝojn tiurilate: grandajn merkatikajn buĝetojn, multe da kapitalo de investistoj kaj la avantaĝon de la posedo. Ju pli granda estu la posedanta platformo, des pli malfacila iĝas la tasko konkuri kun ĝi. Komparu ĉi tion kun liberaj platformoj, kiuj kutime ne havas la helpon de grandaj kvantoj da investoj aŭ grandajn merkatikajn buĝetojn. Krome, estas pli verŝajne, ke firmaoj fie agu por sekurigi sian pozicion ol projektoj de liberaj programoj. Se viaj propraj liberaj projektoj konkuras kun proprietaj komercaj opcioj, vi devas tre bone koni ĉi tiujn defiojn.

La liberaj platformoj havas esencan malavantaĝon, kaj via fido, aŭ manko de fido, en ili estas tre grava. GitHub ne maltrankviliĝos, se via projekto elektas gastigi sian kodon aliloke, sed elekti Codeberg-on, ekzemple, signifas multe por ili. Fakte via elekto malproporcie gravas al la liberaj platformoj: elekti GitHub-on doloras Codeberg-on multe pli ol elekti Codeberg-on doloras GitHub-on. Kaj kial devus projekto elekti uzi vian oferon antaŭ la proprietaj alternativoj, se vi ne donis al ili la saman ĝentilaĵon? Solidareco inter liberaj projektoj gravas por altigi la ekosistemon kiel tuton.

Legu plu el Gravas, ke liberaj programoj uzu liberan infrastrukturon